انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی

انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی

برای آشنایی بیشتر با انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی با پامیشا همراه باشید.سوزن‌ها در خیاطی بر اساس نوع کار و ضخامت پارچه به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند و هرکدام کاربرد خاصی دارند. سوزن دستی برای دوخت‌های ساده و تعمیرات دستی استفاده می‌شود و بسته به طول و قطر آن می‌تواند برای پارچه‌های ظریف یا ضخیم مناسب باشد. سوزن‌های چرخ خیاطی در اندازه‌ها و نوک‌های متفاوت تولید می‌شوند؛ سوزن با نوک تیز برای پارچه‌های بافتنی و حساس مانند حریر و ابریشم و سوزن با نوک گرد یا کند برای پارچه‌های کشی مانند ژرسه و تریکو طراحی شده‌اند.

سوزن دوقلو در چرخ خیاطی برای دوخت‌های تزئینی یا دوخطی کاربرد دارد.و جلوه‌ای زیبا به کار می‌دهد. سوزن کوبلن مخصوص دوخت‌های گلدوزی و کارهای تزئینی است. که به دلیل داشتن نوک کند، کار روی پارچه‌های طرح‌دار و با بافت درشت را راحت‌تر می‌کند. سوزن چرم‌دوزی با نوک برنده برای برش و دوخت پارچه‌های ضخیم مانند چرم و جیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین سوزن‌های مخصوص مرواریددوزی یا مهره‌دوزی که بسیار نازک هستند، برای عبور از سوراخ‌های کوچک مهره‌ها یا تزئینات کاربرد دارند. انتخاب نوع سوزن و تنظیم آن با نوع پارچه، مهم‌ترین عامل در دستیابی به یک دوخت تمیز و نتیجه با کیفیت است.

سوزن چیست؟

سوزن ابزاری باریک و بلند است که معمولاً از فلز ساخته می‌شود. و برای دوختن، تعمیر یا تزئین پارچه‌ها و مواد مشابه به کار می‌رود. این وسیله از دو بخش اصلی تشکیل شده است: یک نوک تیز که برای نفوذ به پارچه طراحی شده است. و یک سوراخ یا چشمی در انتهای دیگر که نخ از آن عبور داده می‌شود. سوزن‌ها در اندازه‌ها، شکل‌ها و ضخامت‌های مختلف طراحی می‌شوند. تا متناسب با نوع کار و جنس پارچه باشند.

از سوزن‌های دستی تا سوزن‌های ماشین خیاطی، کاربرد آن‌ها کاملاً گسترده است و در خیاطی، گلدوزی، مرواریددوزی، چرم‌دوزی و سایر هنرهای دستی مورد استفاده قرار می‌گیرند. نوع و ویژگی‌ سوزن، مانند تیزی نوک یا اندازه سوراخ، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و سهولت کار دارد. سوزن‌های خاص با طراحی اختصاصی می‌توانند برای مواد خاص مانند چرم، حریر یا پارچه‌های کشی به کار روند. این ابزار ساده و کوچک، یکی از اساسی‌ترین لوازم مورد نیاز در هنرهای مرتبط با دوخت و طراحی است و نقش مهمی در تولید و ترمیم محصولات نساجی دارد.

تاریخچه

این ابزار کاربردی در زمان های بسیار قدیم اختراع شده است اما کسی از زمان دقیق اختراع آن خبر ندارد. سوزن ها در ابتدا از چوب، عاج، خار، استخوان و … ساخته می شدند. رومیان باستان شروع به ساخت سوزن با استفاده از آهن و برنز کردند و اروپاییان اولین سوزن های فولادی را ساختند.  این صنعت امروزه یکی از مهمترین صنایع کشورهای اروپایی نظیر فرانسه و انگلستان است. با وجود پیشرفت تکنولوژی هنوز هم ساخت سوزن کار ساده ای نیست و برای ساخت هر سوزن حدوداً 20 نفر درگیر هستند.

انواع سوزن

از سوزن برای اتصال چرم، پارچه و … و همچنین انجام کارهای هنری و تزئین اجسام مانند گلدوزی، ربان دوزی و… استفاده می شود. سوزن یکی از ملزومات دوخت بوده و در واقع بدون آن نمی توان هیچ گونه دوختی انجام داد. برای خرید سوزن کافی است به خرازی مراجعه کرده و کاربرد سوزن مورد نظر خود را بگویید به عنوان مثال به فروشنده بگویید که سوزن مخصوص گلدوزی می خواهید. پامیشا در مقاله “انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی ” تاکید می کند.

1- سوزن ته گرد

سوزن ته گرد ابزاری است که به منظور اتصال و نگه داشتن اشیاء و اجزا به کار برده می شود. طراحی این نوع سوزن بسیار ساده بوده و از گذشته تا کنون تغییری نکرده است. سوزن ته گرد دارای یک سر تیز جهت نفوذ به داخل پارچه یا کاغذ بوده و بخش تحتانی آن مانع خارج شدن سوزن از منافذ پارچه و کاغذ خواهد شد. در خیاطی جهت اتصال موقتی قطعات پارچه مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع سوزن در ادارات و مدارس نیز به وفور استفاده می شود. ته سوزن در برخی مدل ها پلاستیکی و در برخی دیگر فلزی است.

2- سوزن دستی

همانطور که از نامش پیداست برای دوخت و دوز با دست مورد استفاده قرار می گیرد. سوزن های دستی انواع مختلفی دارند. پامیشا در مقاله “انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی ” به آنها اشاره می کند.

3- سوزن جوالدوز

از این سوزن برای دوخت پارچه های بسیار ضخیم، پالان و گونی استفاده می شود. در گذشته برای دوخت جوال (گونی های بزرگ و ضخیمی که برای انبار آرد از آن ها استفاده میشد) از سوزن جوالدوز استفاده می کردند. این نوع سوزن طول بلند و سوراخ بزرگی داشته و به دلیل ضخامت زیاد مقاومت بسیار بالایی دارد.

4- سوزن پلاستیکی

سوزن های پلاستیکی از جنس پلاستیک محکم، بلند و دارای سوراخ بزرگ هستند. از این نوع سوزن معمولاً برای دوخت پنل پلاستیکی، مکرومه بافی و …  استفاده می شود.

5- سوزن لحاف دوزی

سوزنی نسبتاً بلند با ضخامت زیاد که برای دوخت لحاف از آن استفاده می شود. سوزن لحاف دوزی در دو سایز 8 و 10 در بازار موجود می باشد.

6- سوزن گلدوزی

سوزن گلدوزی طول و ضخامت متوسطی داشته و نوک آن تیز نیست. برای انجام کارهای گلدوزی، شماره دوزی، چرم دوزی، کوبلن و … از سوزن گلدوزی استفاده می شود.

7- سوزن روباندوزی

سوزن روباندوزی به دو دسته معمولی و قاشقی تقسیم می شود. نوک تیزی ندارد و شبیه سوزن کوبلن است.

8- سوزن تشک دوزی

از سوزن تشک دوزی جهت دوخت تشک استفاده می شود. انعطاف پذیری زیادی ندارد اما از مقاومت بالایی برخوردار است.

9- سوزن سرمه دوزی

سوزن سرمه دوزی ضخامت بسیار کم و نوک بسیار تیزی داشته و در دو نوع بلند و کوتاه تولید می شود. جهت کارهای سرمه دوزی و در برخی موارد منجوق دوزی از آن استفاده می شود.

10- سوزن ملحفه

طول متوسط و ضخامت قابل قبولی داشته و برای دوخت ملحفه مورد استفاده قرار می گیرد.

11- سوزن منجوق دوزی

سوزن منجوق دوزی به دو دسته ساده و ته طلایی تقسیم می شود. از نوع ساده برای دوخت پولک و منجوق استفاده می شود زیرا طول و ضخامت کمی دارد. نوع ته طلایی تمامی خصوصیات نوع ساده را دارد اما ته طلایی رنگ به بهتر نخ شدن کمک می کند.

12- سوزن چرم دوزی

سوزنی ضخیم و تیز با سوراخ بسیار درشت جهت عبور نخ های ضخیم و چرم است. سوزن چرم دوزی جهت دوخت پارچه های جیر و چرم مورد استفاده قرار می گیرد.

13- سوزن ژورژدوزی

جهت زیگزاگ و طرح دوزی پارچه های کتانی و ارگانزا مورد استفاده قرار می گیرد. سوزن ژورژدوزی دارای انحنایی گرد است.

سوزن چرخ خیاط

پامیشا در مقاله “انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی ” تاکید می کند. سوزن چرخ خیاطی نیز یکی از لوازم خرازی بوده و انواع مختلفی دارد. که برخی از آن ها عبارتند از:

1- سوزن خییاطی DC

این سوزن طول کوتاهی داشته و برای چرخ های سردوز از آن استفاده می شود. نام های دیگر آن سرنخ، اورلوک، ریشه بندی و زیگزاگ هستند. چون طول کوتاهی دارد برای کارهای سریع مورد استفاده قرار می گیرد.

2- سوزن خیاطی DB

طول بلندی داشته و به آن راستا دوز یا ته گرد بلند نیز گفته می شود. در چرخ های صنعتی و راستا دوز و همچنین برای ضخیم دوزی از آن استفاده می شود.

3- سوزن خیاطیDV

به آن میاندوز گفته می شود و در چرخ های نیمه صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

4- سوزن چرخیاطی HA

معروف به سوزن معمولی است و در چرخ های معمولی و گلدوزی از آن استفاده می شود. این سوزن نام های دیگری نیز دارد که عبارتند از: سوزن چرخ ژانومه، چرخ دستی، جادکمه، بغل صاف.

5- HA/DP سوزن ژرسه دوزی

این سوزن معروف به سوزن ژرسه، ته آبی، دم سیاه و گلدوزی بوده و در چرخ های معمولی و برای مصارفی خاص مانند دوخت پارچه های استرچ و ریون مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی از این نوع سوزن برای دوخت پارچه های لخت، نایلونی، کشی، ژرسه ها، استرچ ها و پارچه های خیلی ظریف استفاده می شود.

6- سوزن پس دوزی

در چرخ های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد و شکل ظاهری آن منحنی و سرکج است.

انواع سوزن از نظر نوک

1- گرد

معمولاً جهت دوخت پارچه هایی که بافت متراکم، ضخیم و حلقوی دارند مورد استفاده قرار می گیرند.

 2- تیز

به منظور دوخت پارچه های تار و پودی مورد استفاده قرار می گیرند.

3- برنده

جهت دوخت چرم و جیر مورد استفاده قرار می گیرند. از این نوع سوزن ها نمی توان برای چرم ظریف و پارچه شبه چرم استفاده نمود.

خلاصه :

پامیشا در مقاله “انواع سوزن و کاربردهای آن در خیاطی ” تاکید می کند. سوزن‌ها در خیاطی بسته به نوع کار و جنس پارچه به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. سوزن‌های دستی معمولاً برای دوخت‌های ساده یا تعمیرات کوچک استفاده می‌شوند و به‌طور معمول در اندازه‌های مختلف برای انواع پارچه‌ها موجود هستند. سوزن‌های چرخ خیاطی در انواع نوک تیز، گرد یا مخصوص پارچه‌های کشی طراحی می‌شوند؛ برای مثال، سوزن‌های نوک تیز برای پارچه‌های ظریف مانند حریر و سوزن‌های نوک گرد برای پارچه‌های کشی مانند تریکو مناسب هستند. همچنین، سوزن‌های مخصوص چرم‌دوزی برای دوخت چرم و پارچه‌های ضخیم، و سوزن‌های دوقلو برای دوخت‌های تزئینی و خط دوگانه به‌کار می‌روند. انتخاب درست نوع سوزن بر اساس ویژگی‌های پارچه، به دوخت دقیق و تمیز کمک می‌کند و از آسیب به پارچه جلوگیری می‌کند.